Lampen zijn meer dan een bron van licht. Het is de perfecte manier om sfeer in je huis te brengen en ze zijn heel decoratief. Met licht kun je verschillende sferen creëren en spelen met dimensies in een ruimte. We nemen je graag mee in de fantastische wereld van het licht!
Zomaar wat lampen in huis plaatsen of ophangen werk niet. Het lijkt rommelig, je krijgt donkere hoeken waar je ze niet wilt, het licht is te sterk of juist te zwak. Alles bij elkaar komt dat de sfeer niet ten goede. Het loont goed na te denken over waar je licht wilt, welke functie het heeft en wat voor licht je precies wilt. We zetten een aantal aandachtspunten voor je op een rij zodat je de perfecte sfeer voor jouw huis kiest en sluiten af met wat tips voor het opstellen van een lichtplan.
Uit welke soorten verlichting kun je kiezen? We maken globaal onderscheid in de volgende soorten verlichting.
* Basis verlichting. Dit zijn de lampen die een ruimte gelijkmatig verlichten, bijvoorbeeld een plafondlamp of de lamp in de wc.
* Functionele verlichting. Dit is een lichtbron die een specifieke plek verlicht, bijvoorbeeld het werkblad in de keuken of het bureau waaraan je werkt.
* Sfeer verlichting. Zoals de naam al zegt, is dit de verlichting die sfeer in een ruimte brengt via subtiel licht, bijvoorbeeld stemmig licht in de badkamer, het windlicht op de salontafel of een vrolijk nachtlampje in de kinderkamer.
* Accent verlichting. Dit is de verlichting waarmee je focus aanbrengt in een ruimte, bijvoorbeeld op een mooie vaas of een fraai schilderij.
Watt?
Het peertje in de lamp op het nachtkastje begeeft het. Je draait het er uit, kijkt naar het aantal Watt en koopt een nieuwe lamp met hetzelfde aantal wattage. Maar wel een spaarlamp, want je denkt natuurlijk aan het milieu. Wat blijkt? De spaarlamp geeft veel meer licht dan het peertje deed. Hoe kan dat?
Wattage is de hoeveelheid energie die een lamp gebruikt. Een traditioneel peertje gebruikt meer energie dan een spaarlamp, maar kan minder licht geven. Je kan dus beter kijken naar de Lumen waarde. Dat is de meeteenheid van lichtsterkte, dus hoeveel licht de lamp kan geven. Hoe hoger het aantal Lumen, hoe meer licht de lamp geeft. Op internet vind je tabellen die laten zien welk aantal Watt jouw traditionele lamp had, en welk aantal Watt voor een spaarlamp dezelfde lichtsterkte geeft.
Alle kleuren van de regenboog
Niet alleen Lumen is belangrijk als je kijkt naar het licht dat een lamp geeft, ook de lichtkleur – of 'kleurtemperatuur' – speelt een belangrijke rol. Deze wordt uitgedrukt in Kelvin (K). Wil je 'koud' licht ('blauw' of 'daglicht'), dan kies je voor een hoog aantal Kelvin (6500K). Dit wordt overigens vooral gebruikt in bijvoorbeeld fabriekshallen. Natuurlijk wit licht is rond de 4000K. Dit wordt vaak gebruikt voor werklicht, bijvoorbeeld boven het bureau of in de keuken. Warm wit zit rond de 3000K en extra warm wit rond de 2700K. Wil je een bijna oranje licht (sfeerlicht) dan kies je voor 2200K.
Armaturen
Je hebt tegenwoordig de wereld aan armaturen. Dat kan de keuze best lastig maken. Daarom is de eerste vraag die je jezelf stelt: welke woonstijl heb ik? Een retro spotje is heel leuk, maar past niet binnen een industriële inrichting, en een landelijke lamp schreeuwt zijn aanwezigheid in een woonkamer waar wit de overheersende tint is. Kies armaturen die bij de heersende stijl in je huis passen.
Handig is een armatuur te kopen dat je kunt bewegen. Licht dat naar boven schijnt maakt de vloer donker, terwijl licht dat naar beneden schijnt het plafond donker houdt. Met een beweegbaar armatuur kun je spelen met het licht al naar gelang de sfeer in huis. Wil je toch vaste lampen? Kies dan voor een mix van staande lampen (die naar het plafond schijnen) en wand- of schemerlampen die naar beneden schijnen. Op deze manier heb je een goede basis verlichting, waarna je met bijvoorbeeld spotjes accentlicht aan kunt brengen.
Dimbaar én slim
Heeft een ruimte verschillende functies? Kies dan voor dimbaar licht waarmee je met helder licht je werk kunt doen en met sfeervol gedimd licht de romantiek in huis haalt. Wil je het jezelf helemaal makkelijk maken? Kies dan voor slimme verlichting die je kunt bedienen met een app! Je hoeft dan niet eens van de bank op te staan om lichten aan of uit te doen.
Hoe maak je een lichtplan?
Wil je het grondig aanpakken? Dan stel je een lichtplan op! Dat kun je zo complex maken als je zelf wilt. Er zijn bijvoorbeeld programma's waar je een 3D model van je lichtplan kunt maken, en natuurlijk kun je ook een professioneel bedrijf vragen er één voor je op te stellen.
Makkelijker is de ruimte op papier te schetsen. Eerst kijk je naar de functionaliteit van de ruimte. Kook je er? Dan heb je goed basis licht nodig. Is het de slaapkamer? Kies dan voor gedimd, zacht-warm licht waar je lekker bij in slaap kunt vallen. Bedenkt waar je het licht wilt en geef dit met cirkels aan op de tekening. Daarna kun je nadenken over het type verlichting en noteert dat bij alle lichtcirkels die je hebt getekend. Voor basis verlichting is een plafonnière of een hanglamp heel geschikt, voor accent verlichting kun je prima voor spotjes kiezen en voor sfeerverlichting kies je bijvoorbeeld voor tafellampen of booglampen.
Nu je dit allemaal hebt bedacht, kun je aangeven waar de lampen precies moeten komen. Toch twijfel over de juiste plaats? Neem dan een zaklamp houdt deze op de plaats waar je denkt dat de lamp moet komen. Verschijnt het licht op het juiste oppervlak? Dan heb je de juiste plek gevonden. Kijk goed of de stopcontacten op de juiste plaats zitten. Zitten ze niet op de juiste plek en ben je zelf een beetje handig? Dan kun je de aansluitpunten zelf aanpassen. Niet heel handig? Ga dan niet zelf met stroom aan de slag maar vraag een elektricien – of, als je die mazzel hebt, die handige buurman of buurvrouw.
